Ως ελκώδης κολίτιδα ορίζεται μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση, η οποία προσβάλει το παχύ έντερο και το ορθό. Μαζί με τη νόσο του Crohn αποτελούν τις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ). Η βασική διαφορά τους έγκειται στο σημείο εντοπισμού τους, καθώς η νόσος Crohn μπορεί να εντοπιστεί σε όλο το μήκος του πεπτικού σωλήνα, ενώ η ελκώδης κολίτιδα όχι. Η φλεγμονή που προκαλεί η νόσος στους χιτώνες του παχέος εντέρου προκαλεί έλκη (πληγές) και εμφανίζει ενοχλητικά συμπτώματα.
Ποια είναι τα αίτια εμφάνισής της;
Η ακριβής αιτιολογία εμφάνισης της νόσου δεν έχει καθοριστεί με ακρίβεια. Πρόκειται για μια πολυπαραγοντική νόσο, όμως η επικρατούσα θεωρία υποστηρίζει ότι προκαλείται εξαιτίας της αντίδρασης ενός υπερδραστήριου ανοσοποιητικού συστήματος σε κάποιον ιό ή βακτήριο. Επίσης, σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της παίζει η κληρονομικότητα και κάποιοι εξωγενείς παράγοντες.
Παλαιότερα, υπήρχε η άποψη ότι η διατροφή, το κάπνισμα και το στρες αποτελούν αίτια εμφάνισης της νόσου, όμως αυτό δεν ισχύει. Το κάπνισμα και το άγχος δεν ευθύνονται για την πρόκληση της νόσου, όμως είναι αρκετά πιθανό να πυροδοτήσουν τα συμπτώματά της.
Ελκώδης κολίτιδα και συμπτώματα
Τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας εμφανίζονται και αυτά με εξάρσεις και υφέσεις, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τη νόσο Crohn. Έτσι, ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα ενδέχεται να εμφανίσουν συμπτώματα όπως:
- Συχνές διάρροιες κατά τη διάρκεια της ημέρας (με αίμα, βλέννα ή πύον)
- Κοιλιακό άλγος
- Κράμπες
- Πόνο στο ορθό
- Τεινισμό (έντονη επιθυμία για αφόδευση)
- Αίσθημα κόπωσης
- Πυρετό
- Απώλεια βάρους
- Απώλεια όρεξης
- Αναιμία
Εκτός από τα παραπάνω συμπτώματα, πολλοί ασθενείς εκδηλώνουν συμπτώματα φλεγμονής και σε άλλα σημεία του σώματος. Πιο συγκεκριμένα, ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα ενδέχεται να εμφανίσουν πόνο στις αρθρώσεις, ερυθρότητα και φαγούρα στα μάτια και δερματικά προβλήματα.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας ξεκινά με τη λήψη του ιστορικού του ασθενούς και την καταγραφή των συμπτωμάτων του. Η τελική διάγνωση προκύπτει μέσω της διαγνωστικής εξέτασης της κολονοσκόπησης. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης δίνεται η δυνατότητα λήψης τμήματος του παχέος εντέρου, το οποίο αποστέλλεται για βιοψία.
Εκτός από τις απεικονιστικές εξετάσεις για τη διάγνωση μπορεί να απαιτηθούν και αιματολογικές εξετάσεις και εξετάσεις κοπράνων. Τέλος, εάν τα συμπτώματα του ασθενούς είναι σοβαρά, ενδέχεται να απαιτηθούν και απεικονιστικές εξετάσεις, όπως μαγνητική ή αξονική τομογραφία.
Ελκώδης κολίτιδα & Τρόποι αντιμετώπισης
Η ελκώδης κολίτιδα δεν μπορεί να θεραπευτεί πλήρως. Όμως, για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της μπορεί να εφαρμοστεί συντηρητική ή χειρουργική θεραπεία. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει ειδική φαρμακευτική αγωγή κυρίως με κορτικοστεροειδή ή φάρμακα με 5-αμινοσαλικυλικό οξύ. Συμπληρωματικά οι ασθενείς ενδέχεται να λαμβάνουν παυσίπονα, αντιδιαρροϊκά φάρμακα και συμπληρώματα σιδήρου. Σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των συμπτωμάτων παίζει και η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής.
Σε περιστατικά όπου η συντηρητική αγωγή δεν αποδίδει καρπούς ή η νόσος ευθύνεται για την εκδήλωση επιπλοκών, η χειρουργική επέμβαση αποτελεί μονόδρομο. Ανάλογα με τη σοβαρότητα της νόσου, η χειρουργική μέθοδος που εφαρμόζεται διαφέρει. Ο ιατρός που θα πραγματοποιήσει την επέμβαση, λαμβάνοντας υπόψιν συγκεκριμένες παραμέτρους, επιλέγει κάθε φορά την κατάλληλη χειρουργική μέθοδο.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της νόσου, εάν δεν εφαρμοστεί η κατάλληλη θεραπεία;
Η ελκώδης κολίτιδα χρήζει άμεσης θεραπείας μετά τη διάγνωσή της, καθώς ενδέχεται να εμφανίσει σοβαρές για την υγεία επιπλοκές. Οι επιπλοκές που ενδέχεται να προκληθούν, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία είναι οι κάτωθι:
- Τοξικό μεγάκολο
- Διάτρηση παχέος εντέρου
- Αύξηση κινδύνου θρόμβωσης σε φλέβες και αρτηρίες
- Εκτεταμένη αιμορραγία
- Καρκίνος του παχέος εντέρου
- Ηπατική νόσος
- Ελλιπής ανάπτυξη (στα παιδιά)
Ο Γενικός Χειρουργός Νεόφυτος Ι. Ευαγγέλου είναι μέλος της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας και της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Χειρουργικής Εταιρείας Πεπτικού. Ο ιατρός έχει εξειδικευτεί στη χειρουργική αντιμετώπιση παθήσεων πεπτικού συστήματος. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας, εάν εμφανίζετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα.
